Trước tình hình đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ lâm thời đã tiến hành hàng loạt các biện pháp để giữ vững chính quyền. Trong phiên họp đầu tiên của Hội đồng Chính phủ ngày 3-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đề nghị Chính phủ nhanh chóng thực hiện nhiều việc quan trọng, trong đó có việc tổ chức Tổng tuyển cử nhằm bầu ra chính phủ chính thức và ban hành Hiến pháp. Người chỉ rõ: “Chúng ta cần phải có một Hiến pháp dân chủ. Tôi đề nghị Chính phủ tổ chức càng sớm càng hay cuộc Tổng tuyển cử với chế độ phổ thông đầu phiếu”. Vì Tổng tuyển cử sẽ bầu ra Quốc hội, đối với bên trong thì nhân dân tin tưởng vào chế độ của mình; trước thế giới, Quốc hội do nhân dân bầu ra sẽ không ai có thể phủ nhận được. 

     Theo Bác: “Tổng tuyển cử là dịp cho toàn thể quốc dân tự do lựa chọn người có tài, có đức để gánh vác công việc nước nhà.” Đây là sự kiện chính trị trọng đại đầu tiên mà toàn thể quốc dân đồng bào được thực hiện quyền dân chủ thông qua lá phiếu của mình. Theo Bác, hễ là công dân Việt Nam thì đều có quyền ứng cử và bầu cử. Có thể nói, trong hoàn cảnh Việt Nam lúc đó thì đây “là một thể chế chính trị tiến bộ nhất, bởi vì sao, bởi vì chúng ta đã xây dựng một nhà nước trên nền một nền tảng dân chủ, trên một quy trình dân chủ. Ngay vào thời điểm năm 1945, chiến tranh kết thúc, không phải quốc gia nào cũng đã áp dụng chế độ phổ thông đầu phiếu, không phải quốc gia nào, kể cả quốc gia tiên tiến ở Châu Âu đã chấp nhận một quyền bình đẳng giữa nam và nữ, giữa các sắc tộc, giữa các tôn giáo với nhau như những gì thể hiện ở Việt Nam mà trước hết là thể hiện ở việc xây dựng một nhà nước pháp quyền.”.

      Ngày 08-9-1945, Chính phủ đã ra Sắc lệnh số 14/SL về việc Tổng tuyển cử để bầu quốc dân đại hội, thể hiện tính cấp thiết và ý nghĩa quan trọng của việc cần phải tổ chức ngay cuộc Tổng tuyển cử trong cả nước, ấn định sau hai tháng sẽ mở cuộc tuyển cử. Sắc lệnh cũng quy định “tất cả công dân Việt Nam, cả trai và gái, từ 18 tuổi trở lên, đều có quyền tuyển cử và ứng cử, trừ những người đã bị tước mất công quyền và những người trí óc không bình thường”. Quy định này đã tỏ rõ sự tiến bộ, hiện đại trong quy định về quyền ứng cử, bầu cử của công dân. Đây là văn bản quy phạm pháp luật được ban hành đầu tiên nhằm chuẩn bị cho cuộc Tổng tuyển cử bầu cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước ta, nhằm bảo vệ vững chắc thành quả của Cách mạng Tháng Tám, từng bước hoàn chỉnh việc xây dựng và củng cố chính quyền nhà nước. 

     Với thời gian chuẩn bị vô cùng ngắn ngủi chỉ trong vòng 4 tháng kể từ ngày khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, giữa bộn bề khó khăn, đông đảo cử tri trong cả nước đã đi bỏ phiếu với tỷ lệ rất cao, chứng tỏ sự thắng lợi lớn của cuộc Tổng tuyển cử, chứng tỏ niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thắng lợi đó, đã ghi dấu vai trò to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong quá trình chuẩn bị và lãnh đạo cuộc Tổng tuyển cử.  

     Những ngày này, trên khắp cả nước không khí chuẩn bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, đây là sự kiện chính trị quan trọng bậc nhất của đất nước, diễn ra sau thành công rất tốt đẹp của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Đây cũng là cơ hội để nhân dân thực hiện quyền làm chủ của mình thông qua việc lựa chọn, bầu ra những người tiêu biểu, có tài, có đức, xứng đáng đại diện cho nhân dân tại Quốc hội và Hội đồng Nhân dân các cấp, mỗi "Lá phiếu của người cử tri tuy khuôn khổ nó nhỏ bé nhưng giá trị của nó thì vô cùng to lớn”. Đi bầu cử là quyền và nghĩa vụ của mỗi cử tri, đây là dịp để mỗi người thực hiện quyền làm chủ mình, thông qua lựa chọn bầu những đại biểu xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân tham gia vào cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước. Mỗi cử tri khi tham gia bầu cử không những là niềm vinh dự được thực hiện quyền dân chủ, mà còn là nghĩa vụ công dân, thể hiện trách nhiệm chính trị của mình đối với vận mệnh đất nước, với bao thế hệ đã hy sinh tính mạng và tài sản để giành lại quyền thiêng liêng cho dân tộc là độc lập, tự do, dân chủ. Lá phiếu bầu biểu hiện sinh động lòng tin của dân với Đảng, với chế độ. Mỗi lá phiếu của cử tri đều mang sứ mệnh cao cả, góp phần dựng xây Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Mỗi cử tri cần tự mình tham gia bầu cử, nghiên cứu kỹ tiêu chuẩn đại biểu, cơ cấu cần thiết của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, số lượng ứng cử viên và số đại biểu được bầu tại đơn vị bầu cử, cân nhắc, lựa chọn những ứng cử viên thật sự tiêu biểu, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực phản ánh được ý chí và nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Mọi biểu hiện thờ ơ với cuộc bầu cử, không tham gia bỏ phiếu hoặc nhờ người bầu hộ, bầu “cho xong”… không những tự mình tước bỏ quyền lợi thiêng liêng của mình, mà còn là hành xử thiếu trách nhiệm đối với đất nước, với dân tộc...